Bilang ama ng bansa, si Mahatma Gandhi ay pinagkalooban ng sentral na lugar sa mga opisyal na larawan. Gayunpaman, tila pinalitan siya ni Arvind Kejriwal na nakikita sa mga larawan na umiikot sa media ngayon. Naabot na ba ni Kejriwal ang ranggo ng Ambedkar at Bhagat Singh? Dapat ba niyang alisin si Mahatma Gandhi sa opisyal na larawan?
Ilang taon na ang nakalipas, nasa Varna ako, isang bayan sa hilagang bahagi ng baybayin ng Black Sea ng Bulgaria. Habang naglalakad sa hardin ng lungsod sa tabi ng gallery ng sining ng lungsod ng Varna, nakita ko ang isang estatwa na magalang na tinitingnan ng ilang bisita. Ito ang tanso ni Mahatma Gandhi.
Kamakailan, ang prinsipe ng Saudi na si Turki Al Faisal ay sinasabing kinondena ang mga marahas na aksyon ng Hamas at Israel sa Palestine at ginusto ang hindi marahas na pagsuway sibil ni Gandhi para sa pagkamit ng mga layuning pampulitika.
Si Mahatma Gandhi ay kinikilala at iginagalang sa pagpapatunay sa mundo, sa unang pagkakataon sa medyebal at modernong kasaysayan ng mundo, na posibleng iwasan ang karahasan at lutasin ang mga salungatan sa pamamagitan ng hindi marahas na paraan. Ito, marahil, ang pinakanobela at pinakamabungang kontribusyon sa sangkatauhan na sinasakyan ng hindi mabilang na mga linya ng fault. No wonder, nagkaroon siya ng mga tulad nina Albert Einstein, Martin Luther King at Nelson Mandela bilang kanyang tagasunod at tagahanga.
Si Gandhi ang pinakasikat na pinuno ng masa na mayroon ang India, kaya't ang apelyido ng Gandhi ay nagdudulot pa rin ng paggalang at katapatan sa rural hinterland. Siya ay nananatiling pinakatanyag na Indian sa mundo, marahil ay kasunod lamang ng Gautam Buddha. Sa karamihan ng mga bahagi ng mundo, ang Gandhi ay kasingkahulugan ng India.
Pagkatapos ng kalayaan, binigyan siya ng katayuan bilang "ama ng bansa" para sa matagumpay na pamumuno sa pambansang kilusan ng India laban sa mga kolonyal na kapangyarihan. Ang sagisag ng Ashok, tatlong kulay na watawat at larawan ni Gandhi ay tatlong simbolo ng Great Indian nation. Ang mga tanggapan ng mga may hawak ng post sa konstitusyon tulad ng mga hukom, ministro at matataas na opisyal ng gobyerno ay pinabanal sa mga larawan at estatwa ni Gandhi.
Gayunpaman, nagbago ang mga bagay para kay Gandhi nang magkaroon ng kapangyarihan ang Aam Aadmi Party ni Arvind Kejriwal sa Delhi at Punjab. Ang mga larawan ni Mahatma Gandhi ay opisyal na inalis sa mga tanggapan ng gobyerno. Pinili ni Kejriwal na magkaroon ng mga larawan nina BR Ambedkar at Bhagat Singh sa mga tanggapan ng gobyerno sa AAP na pinamumunuan ng Delhi at Punjab. Sa kabila nito, patuloy na binisita ng pinuno ng AAP ang samadhi ni Gandhi para sa mga pampulitikang protesta. Kaya, bakit kailangan niyang tanggalin si Gandhi? Anong mensahe ang sinusubukan niyang ipaalam at kanino?
Aktibong nagtrabaho si Gandhi tungo sa pagpawi ng kapus-palad na pagsasagawa ng untouchability. Si Ambedkar ay isang biktima ng hindi mahahawakan kaya malinaw na mayroon siyang mas malakas na pananaw. Gayon din si Sardar Bhagat Singh. Nais ng lahat ng tatlong nasyonalistang pinuno ng India na alisin ang pagiging hindi mahahawakan sa lalong madaling panahon ngunit nagkakaiba sa paraan marahil dahil marami pang ibang salik si Gandhi na dapat balansehin sa kilusang nasyonalista. Tila, naisip ni Ambedkar na hindi sapat ang ginawa ni Gandhi laban sa sistema ng caste at hindi mahahawakan. Ang pakiramdam na ito ay makikita ng marami sa kasalukuyang populasyon ng Scheduled Caste (SC) pati na rin ang itinuturing na Ambedkar bilang kanilang icon. Dahil sa parehong Delhi at Punjab ay may makabuluhang populasyon ng SC (Ang Delhi ay may humigit-kumulang 17% habang ang Punjab ay may 32%), maaaring posible na ang aksyon ni Arvind Kejriwal laban kay Gandhi ay naglalayong i-accommodate ang damdaming iyon. Pagkatapos ng lahat, ang pagmemensahe ay gumaganap ng napakahalagang papel sa pulitika ngunit sa paggawa nito ay tumawid si Kejriwal sa sagradong linya na sumasalamin sa isang anarkistang pag-iisip. (Sa katulad na tala, noong 2018, sinira ng ilang nagprotesta ang estatwa ni Gandhi sa kampus ng Unibersidad ng Ghana na inaakusahan siya ng rasismo sa kabila ng katotohanan na ang mga aktibistang karapatang sibil tulad nina Martin Luther King at Nelson Mandela ay lubos na nabigyang inspirasyon ni Gandhi at iniidolo siya).
Sa BJP at RSS din, marami (eg Pragya Thakur) ang naging at napakasama ng loob kay Gandhi sa mga salita at lantarang pinupuri ang kanyang pumatay na si Godse para sa permanenteng pagtanggal sa kanya mula sa pampublikong tanawin ng India. Dahilan – ang hanay ng mga Indian na ito ay may pananagutan kay Gandhi sa paghahati ng India at paglikha ng Pakistan. Inakusahan din nila si Gandhi ng pagbibigay ng "hindi nararapat" na pabor sa mga Muslim. Hindi nila napagtanto na ang mga ninuno ng karamihan sa mga Muslim ng hindi nahahati na India ay mga biktima ng diskriminasyong mga gawi ng caste noong panahong iyon, na nagbalik-loob sa Islam para sa mas marangal na buhay panlipunan. Sa paggawa nito, gayunpaman, sila ay nag-overreact, lalo na ang dalawang-bansang theorist, at tinalikuran nang buo ang kanilang Indianism at nag-assume ng mga huwad na pagkakakilanlan na bumabagabag pa rin sa Pakistan. Ang mga aktibista ng BJP/RSS na bumabatikos kay Gandhi ay dapat na gumawa ng isang eksperimento sa pag-iisip at pag-isipan kung bakit ang kanilang kapatid na mga Hindu ay tumalikod sa Hinduismo sa napakaraming bilang sa nakaraan, nagpatibay ng Islam at nagpahayag ng kanilang sarili bilang isang hiwalay na bansa, at kung bakit mayroong matinding pagkamuhi para sa mga Hindu at India. sa Pakistan?
Para sa akin, si Godse ay isang duwag na piniling tanggalin ang isang mahinang matandang lalaki na sinusubukan ang kanyang makakaya upang sugpuin ang kaguluhan ng komunidad upang maibalik ang kapayapaan. Kung siya ay matapang at tunay na anak ni Mother India, mas gugustuhin niyang pigilan ang taong responsable sa two-nation theory at partition ng India. Si Nathu Ram ay parang isang mahinang bata na binubugbog siya ng ina kapag binugbog ng mga lalaki sa kalye.
***
